Đền Cùng Giếng Ngọc Bắc Ninh những câu chuyện sự tích ly kỳ
Đền Cùng giếng Ngọc với những câu chuyện linh thiêng được kể lại qua nhiều đời là điểm đến nổi tiếng thu hút du khách, đặc biệt là vào dịp đầu năm. Mùa Xuân này nếu có cơ hội đặt chân đến Bắc Ninh, bạn đừng quên ghé qua đền để lễ bái, cầu xin những điều tốt đẹp, an lành và thưởng ngoạn phong cảnh bình dị nơi đây. Đền Cùng Giếng Ngọc là địa điểm mà du khách chắc chắn phải ghé khi đi du lịch tại Bắc Ninh.
Mục Lục
Địa điểm tâm linh Đền Cùng Giếng Ngọc Bắc Ninh
Đền Cùng nằm ở làng Viêm Xá, xã Hòa Long, thành phố Bắc Ninh hay còn gọi là làng Diềm (nổi tiếng là cái nôi của quan họ Bắc Ninh) cách trung tâm Hà Nội khoảng 45km, cách trung tâm thành phố Bắc Ninh khoảng 4km. Vì vậy, du khách có thể dễ dàng di chuyển đến đền Cùng giếng Ngọc bằng bất kỳ phương tiện nào như xe máy, ô tô trong khoảng tầm 1 tiếng đồng hồ và hoàn toàn có thể đi về trong ngày.
Ngôi đền thờ Mẫu Tam Phủ, từ ngàn xưa ngôi đền đã nổi tiếng linh thiêng và là chốn địa linh nhân kiệt. Bước qua cổng tam quan ta thấy một quần thể kiến trúc hài hòa, cổ kính, đã ngả màu rêu phong, mang đậm phong cách truyền thống của các đền thờ miền Bắc, được xây dựng với kết cấu đơn giản mà tinh tế. Đền được xây dựng bằng các vật liệu gỗ, đá và ngói truyền thống, mái ngói đỏ sẫm, tượng trưng cho sự trang nghiêm và thiêng liêng. Trong khuôn viên của ngôi đền vô cùng thoáng đãng nhờ những bóng cây cổ thụ lâu năm lúc nào cũng xòe tán lá xanh biếc, mang lại cho du khách cảm giác bình yên và thư thái.
Nằm ở giữa sân đền Cùng, là giếng Ngọc được bao bọc bởi cây cối xanh tươi, ẩn chứa nhiều câu chuyện ly kỳ được người dân trong làng truyền tai nhau từ thế hệ này qua thế hệ khác. Giếng Ngọc rộng chừng 20m2, sâu khoảng 10m, hình dáng bán nguyệt và có 11 bậc gạch đi từ sân xuống giếng. Xung quanh giếng Ngọc là tường đá đã nhuộm màu rêu phong.
Dưới đáy giếng là lớp đá ong tự nhiên, nước giếng luôn có một màu xanh ngọc bích huyền bí trong veo, có thể nhìn xuống tận đáy. Vào những ngày hè nóng bức, sau khi tham quan và dâng lễ, du khách thường không quên xin nước uống trong giếng Ngọc mát lạnh, trong veo.
Nước trong Giếng Ngọc luôn trong lành không bao giờ cạn, là biểu tượng cho nguồn sống, sinh lực và sự vĩnh cửu. Người dân tin rằng, mỗi khi lấy nước từ giếng, họ sẽ được tiếp thêm năng lượng và sức khỏe dồi dào. Bên cạnh đó, những ai gặp khó khăn trong cuộc sống thường đến giếng để cầu nguyện và xin được phù hộ.
Ngoài ra trong khuôn viên di tích, có những nhà chòi cổ cột bằng, mái lợp ngói nam để du khách có thể tự do nghỉ ngơi sau khi thắp hương dâng lễ. Cách ngôi đền không xa, là Nhà hát Quan họ Bắc Ninh, một địa điểm checkin rất nổi tiếng của giới trẻ Bắc Ninh.
Có thể bạn quan tâm: Đại lý vé máy bay Bắc Ninh
Lịch sử lâu đời của Đền Cùng
Không biết chính xác đền Cùng giếng Ngọc có từ bao giờ, theo như văn bia ở đền ghi lại thì ngôi đền linh thiêng này đã xuất hiện từ rất lâu. Trước đây, đền Cùng vẫn còn đầy đủ bia đá nhưng qua chiến tranh đã bị hư hại đi nhiều. Trong các ghi chép được thì từ thời Lý, Lê, mỗi khi binh lính triều đình đánh giặc dọc tuyến sông Cầu, đều có ghé qua đây sửa soạn mâm lễ dâng hương hy vọng ta sẽ đánh bại quân địch và đều được ứng nghiệm.
Đến đời vua Lý Thần Tông mắc bệnh lạ đến đền Cùng thắp hương cũng đã tai qua nạn khỏi. Đến thời vua Bảo Thái đầu thế kỷ 17 đã cho xây dựng ngôi đền trên những cột đá, dấu ấn ấy ngày nay vẫn còn lại chứng tích. Các triều đại sau đều có sắc phong tặng Mẫu được thờ ở đây.
Dựa trên những thông tin này, có thể phỏng đoán đền Cùng giếng Ngọc phải có trên 1500 năm tuổi. Ngày nay nơi đây là địa điểm thu hút đông đảo khách thập phương về tham quan, cầu tình duyên, công danh sự nghiệp, gia đạo tốt lành.
Đền Cùng và Giếng Ngọc không chỉ là nơi thờ cúng mà còn là điểm đến của người dân muốn tìm đến để chiêm nghiệm về cuộc sống, cầu mong sự bình yên, may mắn. Nơi đây là biểu tượng của truyền thống tín ngưỡng thờ thần của người Việt, với niềm tin rằng thần linh sẽ bảo vệ và ban phước cho cộng đồng.
Câu chuyện sự tích nổi tiếng tại Giếng Ngọc
Theo truyền thuyết Đền Cùng và Giếng Ngọc gắn liền với các câu chuyện huyền bí. Có rất nhiều sự tích nổi tiếng về Giếng Ngọc, nổi tiếng nhất chắc chắn là câu chuyện về 3 cụ cá thần. Sở dĩ cá trong giếng được người dân gọi là thần bởi không ai trong làng Diềm biết chính xác ba ông cá này có từ bao giờ, chỉ biết cụ đã sống rất lâu năm dưới giếng.
Người làng cho rằng, 3 cụ cá thần là hóa thân của hai nàng công chúa Ngọc Dung và Thủy Tiên triều Lý Thánh Tông cùng một nàng hầu. Tương truyền hai nàng công chúa triều Lý vốn có công lập làng và truyền nghề cho dân tại nơi đây.
Trải qua 2 trận lụt lịch sử năm 1957 và 1971, nước trong giếng tràn lên nhưng ba ông cá vẫn sống trụ tại đây mà không hề bơi đi nơi khác. Người dân trong làng cũng nhiều lần thả vào trong giếng một số loài cá và rùa, nhưng lạ thay không lâu sau chúng đều chết hoặc bò đi nơi khác. Câu chuyện này được truyền tai qua nhiều thế hệ, càng làm tăng thêm sự huyền bí và linh thiêng của Giếng Ngọc.
Với sự linh thiêng và những câu chuyện huyền bí được lưu truyền qua nhiều thế hệ, du khách đến Đền Cùng Giếng Ngọc không chỉ để cầu may mắn cho năm mới mà còn mong muốn tự tay xuống xin nước trong lòng giếng, nhấp một ngụm để cảm nhận hương vị tinh túy của một làng quê quan họ.
Để lấy nước, du khách phải để giày, dép trên bờ và đi chân trần xuống dưới. Nước múc lên từ giếng có thể uống trực tiếp mà không cần lọc hay đun sôi, sẽ thấy vị mát lành và ngọt tự nhiên không đâu sánh được. Người làng Diềm thường lấy nước giếng Ngọc về để pha trà đãi khách, nấu rượu dùng trong các dịp trọng đại của gia đình và dòng họ.
Bảo tồn và phát triển di tích
Trong những năm gần đây, chính quyền địa phương và người dân Bắc Ninh đã chú trọng bảo tồn và tu bổ Đền Cùng Giếng Ngọc để duy trì nét đẹp truyền thống của vùng đất này. Các hoạt động tu bổ đền thờ, cải thiện cơ sở hạ tầng, và duy trì vệ sinh môi trường xung quanh được thực hiện đều đặn, đảm bảo cho nơi đây luôn sạch sẽ, trang nghiêm và thu hút đông đảo du khách.
Việc bảo tồn và phát triển Đền Cùng và Giếng Ngọc không chỉ là nhiệm vụ của địa phương mà còn là trách nhiệm của cộng đồng, nhằm giữ gìn và truyền lại cho các thế hệ mai sau những giá trị văn hóa quý báu mà tổ tiên đã để lại.
Bên cạnh đó, việc quảng bá và phát triển du lịch tại Đền Cùng và Giếng Ngọc cũng được đầu tư, nhằm thu hút nhiều hơn du khách, không chỉ trong nước mà còn từ quốc tế. Các hoạt động lễ hội truyền thống và nghi lễ thờ cúng được tổ chức chu đáo và mang đậm bản sắc văn hóa địa phương, giúp khách tham quan có cơ hội tìm hiểu về lịch sử, tín ngưỡng và phong tục của người Việt.
Những lưu ý khi đi lễ khi bạn đến lễ bái đền Cùng giếng Ngọc cần chú ý những điều sau
Khi đến lễ bái tại đền Cùng giếng Ngọc, bạn cần lưu ý một số điều sau để có buổi lễ trang nghiêm và trọn vẹn:
Trang phục lịch sự: Đền chùa là nơi linh thiêng, nên bạn cần ăn mặc kín đáo, gọn gàng, tránh mặc quần áo quá ngắn, hở hang. Nam nữ đều nên mặc áo dài tay, quần dài để thể hiện sự tôn kính.
Giữ im lặng và trật tự: Khi vào đền, bạn nên giữ thái độ nghiêm trang, tránh nói to, cười đùa, đi đứng nhẹ nhàng hay sử dụng điện thoại lớn tiếng để giữ không gian yên tĩnh, trang nghiêm.
Quy định lấy nước giếng: Để lấy nước, phải để giày, dép trên bờ, đi chân trần xuống dưới hoặc đi dép của nhà đền chuẩn bị sẵn.
Văn hóa xếp hàng: Khi đông người cùng đến lễ, bạn nên xếp hàng, giữ trật tự và đợi đến lượt để thể hiện tôn trọng cho mọi người xung quanh.
Dọn dẹp lễ vật khi ra về: Sau khi lễ xong, bạn nên dọn dẹp gọn gàng, tránh để lại đồ thừa hay giấy rác gây mất vệ sinh cho khu vực đền, giếng. Không đốt hương ở những nơi có biển báo cấm, tránh gây hỏa hoạ.
Lễ vật phù hợp: Chuẩn bị lễ vật đơn giản nhưng thành tâm, có thể là hương, hoa, quả tươi, nến, bánh trái. Tránh dâng các lễ vật sống như thịt động vật hay các món mặn vì có nơi không chấp nhận.
Xin lộc khiêm nhường: Khi xin lộc tại đền, bạn nên xin với lòng khiêm nhường, cầu mong những điều tốt lành cho bản thân và gia đình, không nên cầu nguyện điều gì quá tham lam, ích kỷ.
Đền Cùng giếng Ngọc là nơi linh thiêng, vì vậy khi đến lễ bái, bạn nên duy trì thái độ thành tâm, cung kính và tôn trọng không gian văn hóa tâm linh của địa phương.
Ngày 3/3 âm lịch tức Tết Thanh Minh hàng năm là lễ hội đền Cùng. Họ sẽ làm lễ tát giếng, dọn dẹp vệ sinh, tu bổ phần hư hại xung quanh giếng. Đây cũng là thời điểm mà đền Cùng giếng Ngọc thu hút đông đảo người dân địa phương và khách thập phương đến tham dự. Họ đến để cầu sức khỏe, công danh sự nghiệp, xin được uống nước giếng để cầu bình an. Không ít người còn cho nước giếng vào chai, mang về cho người thân ở nhà uống hoặc đặt lên bàn thờ để cầu may.
Đền Cùng và Giếng Ngọc là một phần không thể thiếu trong đời sống văn hóa và tín ngưỡng của người dân làng Diềm nói riêng và tỉnh Bắc Ninh nói chung. Không chỉ là nơi thờ phụng linh thiêng, đây còn là điểm đến của du khách muốn tìm hiểu và chiêm nghiệm về lịch sử, truyền thống văn hóa của dân tộc. Với vẻ đẹp kiến trúc truyền thống, những câu chuyện huyền bí và giá trị tâm linh sâu sắc, Đền Cùng và Giếng Ngọc đã trở thành biểu tượng của vùng đất Kinh Bắc, góp phần làm phong phú thêm bức tranh văn hóa đặc sắc của Việt Nam.
Du khách cần tư vấn lịch trình du lịch Bắc Ninh hay cần địa chỉ công ty du lịch Bắc Ninh uy tín thì Vietskytourism chắc chắn là địa điểm không thể bỏ qua. Chúng tôi tự hào là một trong những đơn vị hàng đầu về du lịch tại Bắc Ninh.